BAKANY - WSPLNE DZIEDZICTWO
(od 3 lutego do 31 marca 2017 r.)
Wystawa fotografii autorstwa Ivo Hadjimisheva przedstawia sztuk i architektur staroytnych cywilizacji bakaskich od modszej epoki kamienia do redniowiecza. Bakany stanowi jeden z najciekawszych regionw kulturowych Europy, czerpicy obficie z dziedzictwa staroytnej Grecji i Rzymu oraz rednio-wiecznego Bizancjum. Przedstawione na fotografiach zabytki wzbudzaj nie tylko podziw, ale tez trosk o ich zachowanie dla nastpnych pokole.
Dr Wojciech Brzeziski,
Dyrektor Pastwowego Muzeum Archeologicznego w Warszawie
Skd si wzi projekt "Bakany. Wsplne dziedzictwo"?
Autor:
Ivo Hadjimishev, ARPS
Pomysodawca projektu i fotograf wystawy
Pwysep Bakaski zawsze by "na rozdrou" - w najbardziej oczywistym sensie geograficznym, ale te politycznym i kulturowym. Stanowio to zacht dla przybyszw, z ktrych niektrzy tylko przemierzali te ziemi w t i z powrotem, podczas gdy inni zdecydowali si tu zapuci korzenie. Wszyscy jednak zostawili po sobie lad, czytelny w zachowanych po dzi dzie dzieach sztuki czy zabytkach. Imperia powstaway i znikay, granice si zmieniay, wojny, czsto bratobjcze i bezsensowne z dzisiejszej perspektywy, pustoszyy mniejsze i wiksze regiony. Jednake caa spucizna naszych przodkw kumulowaa si w coraz wikszych nawarstwieniach pod powierzchni, nie baczc na geopoli-tyczne zmiany naszych czasw i czekajc na odkrycie.
Od dawna chciaem zrobi wystaw fotograficzn, pokazujc najbardziej charakterystyczne zabytki kulturowe Pwyspu Bakaskiego. Zdawaem sobie spraw, e ten temat to przysowiowa studnia bez dna. Spora cz zabytkw odkrytych w ostatnich stuleciach trafia do rnych kolekcji, inne znajduj si w muzeach i archiwach krajw bakaskich. Przedstawienie ich w penym kontekcie kulturowym, umoliwiajcym jak najlepsze zrozumienie bogactwa i zoonoci dawnych cywilizacji, jest zadaniem niemoliwym. Std zaoyem, e podejmujc si tego wyzwania w dobrej wierze, nie roszcz sobie pretensji do penego wyczerpania tematu w tym do ograniczonym, wrcz kameralnym, formacie projektu.
Mj pomys spotka si z zainteresowa-niem holenderskiej Fundacji Stichting Horizon z Naarden, ktrej czonkom, mieszkajcym zarwno w Niemczech, jak i Wielkiej Brytanii, pragn w tym miejscu wyrazi ogromn wdziczno za okazane mi zaufanie i niekoczc si cierpliwo. Po wstpnym przedyskutowaniu zaoe projektu zdecydowalimy si powoa zesp ekspertw, ktrzy napisz wstp do czci powiconych zabytkom antycznym i redniowiecznym i bd take naukowymi konsultantami zadania. Uznalimy te, e wane bdzie zaanga-owanie do projektu badaczy z poszcze-glnych krajw, ktrzy bd mogli przedstawi swoje opinie o wybranych do prezentacji zabytkach. To z kolei zainspi-rowao nas do pomysu, aby zaangaowa take francuskiego eksperta z dziedziny nauk humanistycznych, ktry odwiedzi poszczeglne kraje i wzorem francuskich podrnikw z XVIII i XIX w., napisze dziennik podry po wspczes-nych Bakanach.
Jak to zwykle bywa przy tego typu projektach, przygotowany materia zdjciowy by dziesiciokrotnie wikszy ni pierwotnie planowano. Po wybraniu materiaw do niniejszej wystawy z czci pozostaych zdj powstaa inna wystawa fotograficzna The Manuscript Heritage of the Balkans, 6th-18th Centuries Collection. Inne zdjcia zostay wykorzystane do publikacji dwch unikatowych albaskich manuskryptw: Beratinus I i Beratinus II oraz do towarzyszcego wystawie z okazji 22. Midzynarodowego Kongresu Studiw Bizantyjskich w Sofii katalogu The Radiance of Byzantine: Illuminated Greek Manuscripts from the Balkans.
I tak, krok po kroku, powstaa niniejsza wystawa.
Na koniec pragn wyrazi gbok wdziczno kademu, kto wzi udzia w projekcie za podzielenie si swoj niezwyk wiedz, dowiadczeniem i innymi talentami, ktre umoliwiy zrealizowanie pierwotnie zakadanego celu - przedstawienia wiatu pozytyw-nego wizerunku krajw bakaskich, poprzez pokazanie bogactwa naszego wsplnego dziedzictwa kulturowego.