Zbiory z młodszego okresu przedrzymskiego i okresu wpływów rzymskich, tj. z czasów od przełomu III/II wieku p.n.e. do połowy V wieku n.e. w większości pochodzą z cmentarzysk i osad kultury przeworskiej, której ludność zamieszkiwała ziemie środkowej i południowej Polski, oraz kultury wielbarskiej z Pomorza i wschodniego Mazowsza.

Najciekawszą i najbardziej wartościową część zbiorów stanowią zespoły wyposażeń grobowych z wielkich cmentarzysk ciałopalnych kultury przeworskiej, np. z Kamieńczyka, Nadkola, Oblina i Spicymierza - obok typowych ozdób, części stroju, uzbrojenia i narzędzi z nekropoli tych pochodzi kilka tysięcy naczyń glinianych. Szczególny charakter mają zabytki z bogatych grobów ówczesnej arystokracji (tzw. książęcych) z Łęgu Piekarskiego i Rudki - wśród licznych naczyń brązowych i szklanych importowanych z terenu Cesarstwa Rzymskiego, srebrnej biżuterii i ozdób uwagę zwraca unikatowa celtycka misa brązowa zdobiona czerwoną emalią. Do wyjątkowo ciekawych zaliczyć też trzeba zabytki z grobów wojowników celtyckich z Iwanowic, paciorki bursztynowe z wielkiego skarbu z Basonii oraz liczną serię zabytków, w tym srebrnej i emaliowanej biżuterii z północno-zachodnich wybrzeży Morza Czarnego, z dawnej kolekcji J. Choynowskiego.