W 2024 roku Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie otrzymało dofinansowanie ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, w ramach umowy Nr 001177/24/FKP/NID, na realizację projektu pn.:

„Moda kultury pomorskiej”. Rekonstrukcja, opracowanie i publikacja archiwalnych zespołów grobowych ze szpilami

Projekt realizowany jest w ramach programu operacyjnego MKiDN – program rządowy „Ochrona zabytków archeologicznych”. Środki PMA pochodzą z dotacji uzyskanej z budżetu Sejmiku Województwa Mazowieckiego.

Celem projektu jest przywrócenie do obiegu naukowego zapomnianych i zaginionych źródeł, ujawnionych w trakcie kwerend archiwalnych, muzealnych i bibliotecznych. Szpile jako kategoria przedmiotów najliczniej występująca w obiektach sepulkralnych kultury pomorskiej, bezpośrednio związana z osobistym wyposażeniem zmarłego, a także cechują się zmiennością w czasie stanowi cenne źródło do badań kontaktów regionalnych i interregionalnych, studiów chronologicznych oraz rekonstrukcji sposobu ich spinania i użytkowania. Opracowanie obejmować będzie wnikliwą analizę typologiczno-chronologiczną szpil z ziem polskich, określenie ich funkcji, a także studia mające na celu periodyzację elementów spinających odzież kultury pomorskiej.

W ramach projektu powstanie dwutomowa, dwujęzyczna publikacja poświęcona zespołom grobowym kultury pomorskiej, zawierającym szpile oraz ich wyobrażenia na ceramice. Baza źródłowa obejmuje blisko 1200 obiektów, zebranych w trakcie kwerend w 28 jednostkach muzealnych z Polski oraz Niemiec. Opracowanie uzupełnione będzie analizami specjalistycznymi, takimi jak badania składu pierwiastkowego szpil, analizy radiowęglowe oraz antropologiczne. Kierownikiem projektu oraz autorem planowanej publikacji jest dr Bartłomiej Kaczyński.

Projekt realizowany przez Dział Epoki Brązu i Wczesnej Epoki Żelaza PMA