Michłów Piaska
gm. Skarżysko Kościelne, woj świętokrzyskie
Prehistoryczny zespół kopalniano-osadniczy |
|
Andrzej Jacek Tomaszewski |
Stanowisko
w Michałowie Piasce należy do prehistorycznego zespołu kopalniano-osadniczego
zwanego przez archeologów Rydno, rozciągającego się na przestrzeni 3
km kwadratowych na obu brzegach Kamiennej, od wschodnich obrzeży Skarżyska-Kamiennej
w dół tej rzeki, na gruntach wsi Grzybowa Góra i Michałów. Dziesiątki
stanowisk, głównie z okresu późnego paleolitu i mezolitu (X-V tysiąclecie
p.n.e.) poświadczają przetwarzanie tu naturalnego barwnika - hematytu,
który wydobywano metodą odkrywkową z wychodni znajdującej się w zboczu
jednego ze wzgórz.
W
Michałowie odkrywamy przede wszystkim pozostałości po pobytach grup
łowców reniferów kultury świderskiej z czasów końcowego zimnego wahnięcia
ostatniego zlodowacenia (IX tysiąclecie p.n.e.). Są to bardzo liczne
(dotąd prawie 55 tysięcy okazów) wytwory z tzw. krzemienia czekoladowego,
sprowadzanego tu z miejsc wydobycia w okolicach odległego o kilkanaście
km Orońska. Wśród wytworów dominują odpady przygotowania brył krzemienia
do systematycznej eksploatacji oraz uzyskiwane z tak przygotowanych
brył (rdzeni) półwytwory w postaci regularnych, wydłużonych wiórów.
Część wiórów drogą dalszej modyfikacji przerabiano na narzędzia: groty
strzał (tzw. liściaki), rylce do obróbki kości i poroży, a także drapacze
służące do wyprawiania skór. Wytwory krzemienne występują niekiedy w
postaci bardzo gęstych nagromadzeń - pracowni krzemieniarskich.
Na stanowisku odkrywamy również jamy, których piaszczyste wypełniska nasycone są pyłem hematytowym, co poświadcza przetwarzanie i wykorzystywanie tego minerału pozyskiwanego w wychodni znajdującej się na drugim brzegu Kamiennej w odległości około 1 km od Michałowa. Obiekty te, zwykle rozczłonkowane i tworzące grupy na przestrzeni od kilku do kilkunastu metrów kwadratowych, są najpewniej pozostałością po zagłębionych w ziemię domostwach - półziemiankach. Niektóre jamy, zawierające stosunkowo liczne, jakby "upakowane" wytwory krzemienne i silniej nasycone pyłem hematytowym, reprezentować mogą skrytki, w których przechowywano na przyszłe potrzeby lub na wymianę zapas poszukiwanych surowców, jakimi były hematyt i krzemień. W 2004 r. natrafiono na skraj zwartego bruku ułożonego z połupanych brył piaskowcowych. Bruk ten wiąże się prawdopodobnie z eksplorowanym w poprzednich sezonach w sąsiedztwie rozległym obiektem mieszkalnym. |